Ieder van ons maakt deel uit van meerdere relaties en relaties zijn onderdeel van systemen. Iedereen maakt daardoor deel uit van meerdere systemen: familie, gezin, een team binnen een organisatie, de organisatie zelf, een sportteam, een vriendengroep etc. Systemisch werken richt zich op de onbewuste patronen en dynamieken binnen deze systemen. Door middel van opstellingen kun je deze patronen en dynamieken binnen een systeem blootleggen en (laten) doorvoelen. Lees meer in deze blog over systemische werken en waar het vandaan komt.

Blokkades in systemen ontstaan als iemand op de verkeerde plek staat. Een opstelling kan helpen om deze blokkades inzichtelijk te krijgen en de energie in jouw systeem weer te laten stromen.

Een stukje geschiedenis

De Duitser Bert Hellinger (1925-2019) is de grondlegger van het systemisch werken. Als psychotherapeut ontwikkelt hij eind jaren tachtig familieopstellingen tot een volwaardige methode die hij zelf ‘levenshulp’ noemde. De vele opstellingen die hijzelf heeft toegepast brachten Hellinger tot de inzichten over de werking van systemen. Deze inzichten werden uiteindelijk het fundament onder het systemisch werken en (familie)opstellingen zoals we deze nu kennen.

Uitzoomen in plaats van inzoomen

De kracht van systemisch werken is uitzoomen en naar het grotere plaatje kijken in plaats van inzoomen op het probleem en naar de details kijken. Systemisch werken kijkt dus eerst naar het waarom van een vraagstuk. Zonder oordeel en zonder intentie worden door het stellen van vragen, de onbewuste patronen die ten grondslag liggen aan de situatie, boven water gehaald. Daardoor kan ruimte ontstaan voor een andere, nieuwe aanpak van de situatie.

Systemische vragen zijn bijvoorbeeld: Voor wat is dit vraagstuk een oplossing? Wie of wat in het systeem wil gezien worden en een plek krijgen?

Systemische basisprincipes

Systemen willen compleet zijn. Alles hoort erbij, of het nu gaat om fijne of vervelende gebeurtenissen. Op het moment dat een verdriet uit de familie of het vertrek van een collega niet is verwerkt of onbesproken/onbenoemd blijft, ontstaat een disbalans die voor iedereen in het systeem voelbaar is. Om de energie in een systeem te laten stromen en gedoe te voorkomen dan wel op te lossen, moet elk systeem voldoen aan 3 basisprincipes:

1. Binding: Iedereen heeft recht op een plek, niemand mag worden buitengesloten
2. Volgorde: Iedereen heeft een eigen plek binnen de natuurlijke volgorde van het systeem
3. Balans: Er is een balans tussen geven en nemen

Energetische werking

Systemisch werken betekent niet dat er meteen een oplossing is. Door zelf als vraagsteller de juiste plek in het systeem te gaan innemen, verandert op onbewust energetisch niveau de dynamiek van het gehele systeem. En kan heling gaan plaatsvinden. De tijd heeft daarin duidelijk z’n werk te doen.

Meerdere manieren

Er zijn meerdere mogelijkheden om een opstelling te doen. Hoewel de meest gangbare manier is om met menselijke representanten te werken, kan ook gebruik worden gemaakt van voorwerpen. Dit kan via tafelopstellingen, maar ook met vloerankers.

Voor welke manier ook wordt gekozen, een opstelling laat mensen begrijpen waarom bepaalde systemen functioneren zoals ze functioneren.